Zdolność kredytowa – co to jest? Wyjaśniamy

Bank udzielając kredytu klientowi, musi minimalizować ryzyko związane z niespłaceniem danego zobowiązania. Dlatego każda instytucja finansowa przed przyznaniem kredytu bada dokładnie zdolność kredytową klienta i na tej podstawie podejmuje decyzje, czy przyznać kredyt, w jakiej kwocie, czy też odrzucić wniosek klienta. Czym zatem jest zdolność kredytowa? Nie ma jednej definicji zdolności kredytowej.

Zdolność kredytowa to szansa na spłatę zadłużenia w postaci kredytu, czy też pożyczki przez potencjalnego klienta. Badając zdolność kredytową, bank sprawdza, czy klient będzie miał możliwość spłaty swoich zobowiązań w terminach ustalonych w umowie kredytowej.

Zdolność kredytowa jest to maksymalna kwota kredytu, jaką bank przyzna klientowi, biorąc pod uwagę termin spłaty i rodzaj kredytu. Kwota zależy od wielu czynników i może być inna w różnych bankach. Jeden bank przyzna nam 50 000 zł, a drugi bank aż 100 000 zł.

Jak bank bada naszą zdolność kredytową?

W jaki sposób analitycy bankowi podchodzą do badania zdolności kredytowej? Proces badania zdolności kredytowej jest podzielony na dwie części: analizę ilościową i analizę jakościową. Analiza ilościowa skupia się na zbadaniu sytuacji finansowej przyszłego kredytobiorcy, czyli na:

• uzyskiwanych dochodach,
• miesięcznych kosztach utrzymania (czynsz, opłaty za media itp.)
• aktualnym zadłużeniu, np. spłacanych kredytach i pożyczkach, limitach w koncie, kratach kredytowych, leasingu, poręczeniach itd.

Krótko mówiąc, bank sprawdza, czy po odjęciu od dochodów naszych wydatków, będziemy dysponować nadwyżkami finansowymi, które pozwolą nam na spłatę nowego kredytu. Najistotniejsze dla banku jest źródło naszych dochodów. Najlepiej, jeśli jest stałe i pewne. Banki preferują umowę o pracę na czas nieokreślony. Analiza jakościowa to badanie sytuacji życiowej klienta, czyli wszystkiego, co może mieć wpływ na spłatę zobowiązania. Bank sprawdzają:

• wiek, stan cywilny, liczba osób będących na jego utrzymaniu, wysokość alimentów, status mieszkaniowy i majątkowy, wykształcenie, staż pracy, wykonywany zawód, zajmowane stanowisko
• historia kredytowa, która pokazuje, czy dana osoba jest wiarygodna i czy spłacała swoje zobowiązania w terminie.

Wiarygodność finansowa jest weryfikowana na podstawie raportu z BIK, czyli Biura Informacji Kredytowej. Raport zawiera informację na temat aktualnych i spłaconych już zobowiązań, a także, w jaki sposób spłacaliśmy swoje kredyty i pożyczki. Zanim zaczniesz starać się o kredyt, dobrze jest sprawdzić historię w BIK na własną rękę i spłacić zaległe zobowiązania.

Co ma wpływ na zdolność kredytową?

Wymieńmy wszystkie czynniki, które mają wpływ na naszą zdolność kredytową. Pozwoli ci się to dobrze przygotować do procesu ubiegania się o kredyt.

1. Jeden z najważniejszych elementów zdolności kredytowej to wysokość miesięcznych dochodów. Im wyższy dochód, tym wyższy można uzyskać kredyt. Bardzo ważne jest to, żeby dochód był stały. Banki mogą wliczać do dochodu również premię, jednak nie wszystkie banku uznają ją za dochód.
    
2. Wysokość innych zobowiązań. Im więcej zobowiązań, tym trudniej będzie nam o kredyt. Bez wątpienia inne zobowiązania mają negatywny wpływ na naszą zdolność kredytową. Nie ma znaczenia tutaj rodzaj kredytu. Każde zobowiązanie zmniejsza dostępny miesięczny dochód i sprawia, że możemy mieć problem ze spłacaniem kolejnej raty. Jeśli to możliwe to warto spłacić kartę kredytową lub zlikwidować limit w koncie.
    
3. Bardzo duży wpływ ma również forma zatrudnienia, która zapewnia stabilne źródło dochodu. Banki preferują umowę o pracę. Trudniej otrzymać kredyt, gdy prowadzisz działalność gospodarczą lub pracujesz na umowę zlecenie. Jest to szczególnie widoczne przy kredycie mieszkaniowym.
    
4. O ile minimalny wiek, w którym można dostać kredyt to 18-21 lat, to banki niezbyt chętnie udzielają kredytu młodym osobom. Zazwyczaj w młodym wieku sytuacja życiowa i finansowa nie jest jeszcze ustabilizowana, co jest dużą przeszkodą dla banków. Natomiast maksymalny wiek to 70-80 lat. W późniejszym wieku coraz trudniej o kredyt. Oczywiście w przypadku kredytu hipotecznego sytuacja jest inna. Istotny jest nie tylko wiek w momencie podpisywania umowy, ale również w dniu jego spłaty. Ciężko o 30-letni kredyt hipoteczny w wieku 60 lat. Możemy mieć problem ze spłatą w wieku 90 lat. Nawet jeśli klient dożyje takiego wieku, to świadczenie emerytalne może być zbyt niskie i pojawią się problemy ze spłatą.
    
5. Okres kredytowania. Zasada jest taka, im dłuższy kres kredytowania, tym niższa rata. Długi okres kredytowania pozwala na wzięcie większej kwoty kredytu, ponieważ wzrasta nasza zdolność kredytowa. Przepisy zabraniają jedynie zwiększania zdolności kredytowej dla okresu spłaty dłuższego niż 25 lat. Są też i wady takiego rozwiązania. Przez długi okres spłaty zapłacimy więcej odsetek i tym samym wzrośnie koszt kredytu.
    
6. Rodzaj kredytu. Kwota kredytu, jaką jest Ci w stanie przyznać bank, zależy również od rodzaju kredytu. Maksymalna kwota dla kredytu gotówkowego będzie dużo niższa niż maksymalna kwota kredytu hipotecznego. Wnioski o kredyt hipoteczny są rozpatrywane w zupełnie inny sposób niż inne rodzaje kredytów. Wynika to z tego, że zabezpieczeniem kredytu hipotecznego jest mieszkanie, które bank może sprzedać, gdy przestaniesz spłacać raty. Dostępne kwoty dla zwykłych kredytów są dużo niższe, ponieważ nie są zabezpieczone.
    
7. Wiarygodność finansowa i historia kredytowa. Te dwa elementy mogą nam bardzo pomóc, ale też zaszkodzić. To, w jaki sposób podchodziłeś do spłaty zobowiązań w przeszłości, ma wpływ na decyzję banku. Jeżeli spłacałeś swoje zobowiązania w terminie i nie masz zaległości, możesz liczyć na pozytywną decyzję banku. Jeżeli masz zaległości lub spóźniałeś się z ratami, to bank najpewniej odmówi Ci kolejnego kredytu lub przyzna dużo niższą kwotę. Jeżeli myślisz o kredycie, to staraj się spłacać swoje zobowiązania terminowo i nie zalegaj z ratami. Co natomiast w przypadku klientów, którzy nie mają historii kredytowej? Taka sytuacja może działać na Twoją niekorzyść. Planując na przykład wzięcie kredytu hipotecznego, warto w takiej sytuacji zaciągnąć nawet niewielki kredyt i spłacić go w terminie. Instytucje finansowe sprawdzają Twoją historię kredytową w BIK i w innych bazach danych.
    
8. Wykształcenie – banki cenią sobie wykształcenie swoich klientów. Osoba z wyższym wykształceniem ma z założenia większe szanse na lepszą i dobrze płatną pracę. Im wyższe wykształcenie, tym łatwiej dostać kredyt.
    
9. Status zawodowy to kolejny element badania zdolności kredytowej. Dla każdej instytucji finansowej ma znaczenie to, w jakiej branży pracujesz, czy jest to firma prywatna, państwowa, czy też duża korporacja. Na tej podstawie bank ocenia stabilność zatrudnienia.
    
10. Stan cywilny. Banki cenią sobie stabilność również na gruncie prywatnym. Dotyczy to zwłaszcza stanu cywilnego. Dla banku osoby w związku małżeńskim są bardziej stabilne i zależy im zapewnieniu rodzinie dobrych warunków życia. Poza tym wspólny dochód gospodarstwa domowego jest wyższy, ponieważ najczęściej dwie osoby zarabiają, a wydatki się rozkładają.
     
11. Liczba osób na utrzymaniu kredytobiorcy. Tutaj sprawa się komplikuje. Z jednej strony w małżeństwie można liczyć na podwójne zarobki, a z drugiej strony dzieci generują wyższe koszty. Małżeństwo lub osoba bez dzieci może liczyć na pewno na wyższy kredyt, bo ma niższe koszty utrzymania.
     
12. Rachunki i opłaty. Zaliczamy do nich opłaty za czynsz lub wynajem, rachunki za media itd. Na większy kredyt możesz liczyć, gdy koszty utrzymania są niewielkie przy dość wysokich zarobkach. Natomiast przy wysokich kosztach życia, możesz liczyć na niższy kredyt.

Zdolność kredytowa – czy jest taka sama w każdym banku?

Zdolność kredytowa może być inna w każdym banku. Każda instytucja finansowa w inny sposób podchodzi do badania zdolności kredytowej i inaczej definiuje ryzyko. Tak samo priorytety są różne w każdym banku. Jedne banki będą faworyzować singli, a inne osoby żyjące w małżeństwie. Jedne położą nacisk na stabilność dochodów, a drugie na ich wysokość. Nie zdziw się zatem, jeśli jeden bank zaproponuje Ci maksymalnie 100 000 zł, a drugi 200 000 zł. Może się też zdarzyć, że część banków odmówi kredytu w ogóle. Dlatego warto sprawdzić oferty wielu banków. Możesz to zrobić z pomocą eksperta kredytowego multikredyt.pl 

Zdolność kredytowa a kredyt hipoteczny

Na sam koniec chcemy opisać badanie zdolności dla kredytu hipotecznego. Kredyt hipoteczny to specyficzny produkt, dla którego zdolność kredytowa jest badana inaczej niż dla pozostałych produktów kredytowych. Co bank sprawdza, gdy złożysz wniosek o kredyt hipoteczny:

• wysokość dochodów,
• wielkość posiadanego majątku własnego w postaci nieruchomości i ruchomości,
• formę zatrudnienia lub rodzaj prowadzonej działalności gospodarczej,
• czas i rodzaj zatrudnienia lub okres funkcjonowania działalności gospodarczej,
• aktualne kredyty i inne zobowiązania, w tym kredyty hipoteczne, alimenty, limity kredytowe i karty kredytowe, miesięczne wydatki na utrzymanie życie wnioskodawcy oraz jego rodziny, jeśli ją ma,
• liczbę osób we wspólnym gospodarstwie domowym.

Wszystkie te parametry są sprawdzane dla wszystkich wnioskodawców, jeśli o kredyt hipoteczny ubiega się na przykład małżeństwo.

Czy można samemu zbadać zdolność kredytową?

Swoją zdolność kredytową możesz zbadać na własną rękę. Nie ma potrzeby składać wniosku, tylko po to, żeby się dowiedzieć, czy otrzyma się kredyt. Jakie są sposoby na zbadanie zdolności kredytowej samemu? Swoją zdolność kredytową możesz zbadać, korzystając z prostego w obsłudze narzędzia, jakim jest kalkulator zdolności kredytowej.

Wystarczy wpisać kilka danych, jak np. kwota kredytu i okres spłaty, Twoje dochody, kwota obecnych zobowiązań i pojawi ci się informacja, o jaki kredyt możesz się starać. Kalkulatory zdolności kredytowej są bezpłatne i ogólnie dostępne. Możesz także, spotkać się z ekspertem kredytowym. Po krótkim wywiadzie z Tobą ekspert wyliczy Twoją zdolność kredytową dla wybranych banków. Pamiętaj jednak, że to będą szacunkowe dane, ponieważ banki podchodzą do każdego klienta indywidualnie. Również w wybranym banku możesz poprosić o wyliczenie zdolności kredytowej bez żadnych zobowiązań.